دوستان خوب چه ویژگی های دارند؟

بهترین برادرانت (دوستانت)، کسى است که با راستگویى اش تو را به راستگویى دعوت کند و با اعمال نیک خود، تو را به بهترین اعمال برانگیزد.
 

وجود دوست خوب در این روزهای سخت مانند باران در زمان خشکسالی است که دارای ارزش فوق العاده ای دارد. دوستان خوب می‌توانند سبب آرامش و کاهش استرس شوند و افق های روشنی را در مقابل چشمان شما روشن کنند. دوستان خوب یک سری ویژگی دارند که آنها را از دیگران متمایز می کند و سبب می گردد دوستان بیشتری درکنار خود داشته باشند. بنابراین با تغییر رفتار خود به جرگه این افراد بپیوندید. «رفیق خوب مثل این است که بادی بورزد به گلستانی، وقتی باد به گلستان وزید می‌فرماید آن باد بوی عطر از گلستان می گیرد، رفیق خوب هم به رفقای خود بوی خوش مهربانی می‌دهد. بر عکس، رفیق بد، مانند آتش است، همین طور اگر تماس با آتش شما را می‌سوزاند، تماس با رفیق بد نیز شما را می‌سوزاند.» [1] 

توجه؛ همه شما در زندگی خود یک فردی را دارید که نه برادر شماست و نه خواهرتان، اما جایگاه ارزشمندی در زندگی شما دارد. و آن فرد، رفیق صمیمی شماست.
 

دوستان خوب با رفتارهای خوب خودشان باعث می‌شوند تا شما نیز به سمت خوبی کشیده شوید. نمی‌شود با صحبت کردن، دیگران را به سمت خوبی بکشانید بلکه باید با رفتار خوب خود سبب گرایش آنها به سمت خوبی شوید. امام على (علیه السلام) فرمودند: بهترین برادرانت (دوستانت)، کسى است که با راستگویى اش تو را به راستگویى دعوت کند و با اعمال نیک خود، تو را به بهترین اعمال برانگیزد.[2] 

نکته؛ اگر دوستی دارید که شما را به سمت گناه یا کارهای خلاف می‌کشاند، دور او را خط قرمز بکشید و دوری کنید. چون او دوست شما نیست بلکه د‌شمن شما است. 
 

یکی از مشکلاتی که دوستان امروزی برای شخص بوجود می‌آورند این است که درهای ظلم و ستم را بر روی شما باز می‌کنند و شما را تشویق می‌کنند تا به سمت آنها متمایل شوید. اما دوستان خوب، شما را از انجام دادن ظلم و ستم منصرف می‌کنند. و عواملی که سبب گرفتاری در ظلم و ستم می‌شود را از مسیر زندگی شما پاک می‌کنند. امام على (علیه السلام) فرمودند: دوست، کسى است که از ظلم و تجاوزگرى باز دارد و بر انجام خوبى و نیکى یارى کند.[3]
 

انسان بخاطر روحیه متغیر بودن خود، گاهی عصبانی، گاهی غمگین، گاهی اخمو و گاهی بی ظرفیت می‌شود.دوستان شما در مواجه با این رفتارهای شما به چند گروه تقسیم می‌شوند. یکی از آن دسته ها که دوستان خوب هستند، اخلاق نیکو و رفتاری شایسته از خود نشان می‌دهند و باعث آرامش شما می‌شوند. خوش اخلاقی آنها باعث می‌شود تا از شدت عصبانیت و ناراحتی های شما کم شود. امام على (علیه السلام) فرمودند: خوش اخلاقى روزى ها را زیاد مى کند و میان  دوستان  انس  و الفت  پدید مى آورد.[4] 
 

هر کدام از ما احتمال دارد که رفتارهای اشتباهی انجام دهیم و باعث عصبانیت دوستان خود شویم. اما دوستان خوب، خیلی دیر عصبانی می‌شوند و خیلی زود می‌بخشند. عصبانیت و خشم، دشمن رفاقت است و می‌تواند رفاقت های طولانی مدت را نیز قطع کند. اما دوستان خوب، تمام تلاش خود را می‌کنند که عصبانی نشوند و رفاقت خود را حفظ کنند. امام صادق (علیه ‏السلام) فرمودند: هر کس سه بار بر تو خشم گرفت ولى به تو بد نگفت، او را براى خود به دوستى انتخاب کن.[5]
 

دوست خوب مانند آینه می‌ماند و عیب های شما را در حضور شما و هر آنچیزی که وجود دارد، بیان می‌کند. دوست خوب از شما تعریف بی خود و غیر واقعی انجام نمی‌دهد. چون می‌داند که انتقاد سازنده، رفتار یک شخص را بهتر و نیز او را به تغییرات مثبت تشویق می‌کند. این در حالیست که یک تشویق دروغین حتی راه را برای خودآگاهی شخص و در پیرو آن بهتر شدن خودبه‌خودیِ شخص می‌بندد. امام حسین (علیه السلام) فرمودند: کسی که تو را دوست دارد، از تو انتقاد می کند و کسی که با تو دشمنی دارد، از تو تعریف و تمجید می کند.[6]

نکته: آنهای که دروغ می‌گویند و رفتارهای منفی شما را به شما یادآوری نمی‌کنند، آنها دوستان شما نیستند.
 

دوستی با افراد شرور و بد، در ظاهر برای شما خوب جلوه می‌کند اما عاقبت تلخی برای شما رقم خواهد زد. پس فریب چهره زیبای این رفاقت ها را نخورید و خود را گرفتار نسازید. یک فیلتر قرار دهید و افراد خوب و بد زندگی خود را جدا سازید. امام جواد (علیه السلام) فرمودند: از همراهی و رفاقت با آدم شرور بپرهیز ،زیرا که او مانند شمشیر برهنه است که ظاهرش نیکو و اثرش زشت است.[7]
 

اگر دوست دارید که دوستان زیادی داشته باشید و این رفاقت ها پایدار باشد، باید زبان خود را به گفتار نیکو عادت دهید. چون زبان خوش، عاملی برای جذب دوستان است. اگر زبان تند و خشن داشته باشید، اطراف شما خالی خواهد شد و هیچ دوست و یاوری نخواهید داشت. امام على(علیه‏ السلام) فرمودند: زبان خود را به نرمگویى و سلام کردن عادت ده، تا دوستانت زیاد و دشمنانت کم شوند.[8]

پی نوشت :
[1] آیت‌الله مظاهری، تربیت فرزند از نظر اسلام، قم: بوستان کتاب، 1389،صفحه 297
[2] تصنیف غررالحکم و دررالکلم صفحه 417 ، ح9535
[3] همان، صفحه 415 ، ح9477
[4] همان، صفحه 255 ، ح5382
[5] معدن الجواهر، صفحه 34 
[6] بحار الانوار(ط-بیروت) جلد 75، صفحه 128 
[7] عوالم العلوم و المعارف (مستدرک حضرت زهرا تا امام جواد علیهم السلام) جلد 23 (امام جواد) ، صفحه 288
[8] تصنیف غررالحکم و دررالکلم، صفحه 435، ح9946